In het vroege voorjaar van 2021 verscheen mijn boek: ‘Home in a hybrid world; or to dwell in a networked environment’ , een open-access uitgave bij River Publishers, geïntroduceerd door een prachtig voorwoord van Kas Oosterhuis (ONL). Het is een poging architectuur, technologie en wonen te synchroniseren maar vooral de discussie rond onze huisvesting en toekomstige ontwikkeling van onze (woon)omgeving te stimuleren. In dezelfde periode verkeerde ons land in een corona-crisis; geplande presentaties en debatten moesten noodgedwongen worden uitgesteld. Sindsdien kreeg ik met regelmaat de vraag naar een Nederlandstalige editie van het boek; mijn antwoord sindsdien is dat ik geen noodzaak zie deze te schrijven. Allereerst waren de reacties op de originele versie positief, daarnaast is het uitgangspunt steeds geweest dat het merendeel van geïnteresseerden geen probleem heeft met de Engelse taal.
Toch bleef er – ook voor mij – de behoefte bestaan te actualiseren en te verbreden; parallel aan de eigen wens tot een meer ‘vrije’ benadering. Begin 2024 heb ik daarom de keuze gemaakt voor een serie essays, voor elk relevant onderwerp een tekst van ca. 1500 woorden. Ik heb tevens lang getwijfeld tussen de mogelijke opties tot publicatie: in boekvorm, on-line op mijn eigen site of elders. Mede vanwege mijn tekeningen – integraal onderdeel van de thematiek – die op mijn eigen site zijn/worden opgenomen heb ik besloten ook de essays hier te plaatsen.
Vanaf dit voorjaar 2025 zal steeds een thematisch essay worden geplaatst, vervolgens ruwweg elke maand een volgende; in de hoop dat ook deze teksten zullen bijdragen aan de zo noodzakelijke gesprekken en discussies over onze directe omgeving.
Tag archieven: architectuur
ruimte, organisatie of beleving’
essays, nr.1
Het zich ‘toe-eigenen’ van een deel van ons omringende – natuurlijke of artificiële – ruimte en de aanpassing ervan voor wonen vindt plaats sinds vroege tijden; de grens, of het onderscheid tussen beiden wordt echter al geruime tijd steeds meer confronterend en conflicterend. Aanvankelijk werden natuurlijke, gegeven structuren – een grot b.v. – gebruikt als huisvesting, later werden dit gebouwde structuren die zich ontwikkelden tot wat wij nog altijd kennen als huizen. Aan deze verschijningsvorm is in fundamentele zin weinig veranderd; uiteraard zijn materiaalgebruik en bouwtechniek- en fysica door de tijd aangepast aan de technologische ontwikkelingen, maar in essentie verschilt het wonen en de woning uit de Middeleeuwen niet van onze huidige woningen. Wat rest is onze verstandhouding, onze (mate van) verbeelding t.o.v. de natuurlijke of kunstmatige kaders en de meer abstracte en diffuse invloeden.
De Franse kunstenaar Thomas Hauser zoekt resten uit vergane of verlaten bouw bij elkaar en voegt detailfoto’s uit de geschiedenis van bewoning toe zodat een gecomprimeerd beeld ontstaat van een – vroegere – beleving. De Britse kunstenaar Rachel Whiteread vulde de binnenruimte van een monumentaal pand met beton en verwijderde vervolgens de gevels; wat resteerde was de gestolde geschiedenis, inhoud zonder kader, het ‘interieur’ zonder ‘exterieur’. Gordon Matta-Clark zaagde exact bepaalde openingen in huizen waardoor dat wat wij als bepalend kader zien letterlijk wordt doorbroken. Lees verder
huisjes en consumenten, of dragers en mensen?
“Indien men in de woningbouw alleen de menselijke relaties wil herstellen maar niet de technische mogelijkheden van vandaag wil uitbuiten, blijft alleen een weg naar het verleden over, een weg die wij niet kunnen gaan.”
Een citaat uit ‘de dragers en de mensen’ , van Prof.Ir. N.J.Habraken uit 1972, 44 jaar geleden en nog altijd onverminderd actueel.
Op 22 december j.l. reageerden Gerben van Dijk en Cees-Jan Pen in een kritisch artikel (‘Vastgoedsector heeft gezond verstand nodig’) op recente rapporten van CPB en EIB. Deze – helaas noodzakelijke – kritische reactie valt zeer te prijzen. Ik roep in dit verband het interview van januari 2015 in Bouwformatie van Prof. J. Rotmans in herinnering.[1] Recente ontwikkelingen illustreren dat een substantieel deel van de bouwsector nog altijd hecht aan de bestaande gekende praktijk en de focus legt op proces-innovatie, niet op product-innovatie. Dit impliceert geenszins dat product-innovatie in de woningbouw niet bestaat, wel dat dit vrijwel geen fundamentele consequenties heeft voor het opgeleverde product als geheel. Er wordt nog altijd toegewerkt naar een traditioneel ‘huis’, terwijl we nu als sector bereid moeten zijn ook inhoudelijk anders te denken over hoe ons wonen er in de toekomst uit kan/moet zien; proces en product moeten onderdeel van de discussie zijn. Wij bouwen per slot van rekening niet ter wille van de werkgelegenheid en het bouwen zelf. Lees verder