In een prachtig essay van 70 pagina’s geeft de Japanse schrijver Junichiro Tanizaki een poetisch beeld van o.a. het huis, bezien vanuit de Japanse esthetica:
‘”Westerlingen staan verbaasd over de eenvoud van Japanse kamers. Ze zien eigenlijk niet veel meer dan bleke wanden die elke versiering ontbreken. (..) Wij houden de muren in een neutrale kleur, zodat het sombere, zachte, uitstervende licht zich kan verliezen in een absolute rust”
Dit is geschreven in 1933, in een andere cultuur dan de westerse, in een cultuur die wezenlijk anders aankijkt tegen het huis en haar functies, met meer historie en symboliek.
Daartegenover, of liever daarnaast, zouden we de tevens Japanse hedendaagse architect Tadao Ando kunnen zetten;
Hier worden betonwanden de vertaling van wat Tanizaki beschrijft: de architectonische wand heeft een vaak monumentale, beschermende functie; veelal zonder afwerking.
De recente Material Experience stand op de Bouwbeurs heeft weer eens laten zien wat een veelheid en verscheidenheid aan materialen beschikbaar is voor de ontwerper die zijn creativiteit gebruikt ten behoeve van een opdrachtgever die hem/haar de vrije hand laat.
Volgens van Dale is een wand:
– houten afscheiding ve kamer, een schip; stenen afscheiding, muur: een teken aan de ~ een ernstige waarschuwing; rotswand steile kant ve rots; darmwand, scheepswand –
Zo bezien zou een inzending als die van b.v. Geke Stapelbroek niet tot de categorie ‘ wand’ behoren en wordt geen onderscheid gemaakt tussen permanent en semi-permanent of beweegbaar/verplaatsbaar.
Ook de wanden van de tandartspraktijk van Dick Embregts zouden, in hun grote variatie van kleur en transparantie, niet behoren tot bovenstaande omschrijving.
De schuingeplaatste wanden van Vincent Klijndijk zouden, in deze visie, met enige fantasie zelfs tot de categorie ‘scheepswanden’ kunnen worden gerekend.
Dit alles zou geen recht doen aan de leidende keuzes: de situatie, het materiaal, de transparantie, open en/of gesloten, de tactiele eigenschappen.
Wikipedia spreekt van een betekenis als ‘muur’, ‘afscheiding’ of ‘celwand’.
Duidelijk is echter dat de vele inzendingen het themabegrip – terecht – breed opvatten; hetgeen bijna vanzelfsprekend heeft geresulteerd in een grote variatie m.b.t. visie, ontwerp, detaillering, materiaalkeuze en afwerking.
Vergelijken is daarom ondoenlijk, niet zinvol en zou hier en daar wellicht onrecht doen aan de creativiteit van velen. Er is duidelijk sprake van grote verschillen t.a.v. budgetten, functies, schaal en gebruik; maar, met fraaie resultaten.
artikel voor BNI, uitgave INTERN 2009-2, themanr. Wanden , zie: http://www.bni.nl/intern/
Publicaties/Publications 20-04-200